Jak zrobić masę solną ? Sprawdzony przepis na masę solną

 

 

 

Masa solna to świetna masa plastyczna, którą z łatwością wykonamy samodzielnie w domu, używając składników, które na co dzień przechowujemy w szafkach kuchennych. Jest prosta do wykonania zarówno przez osobę dorosłą jak i przez dziecko z łatwo dostępnych składników. Modelowanie z masy solnej jest stosunkowo proste i przy odrobinie cierpliwości i wyobraźni lub inspiracji (o które dziś nie trudno), można wykonać samodzielnie wiele ciekawych ozdób. Własnoręcznie wykonane upominki z masy solnej są też bez wątpienia jednym z najbardziej wzruszających upominków jaki można dostać. Tak więc do dzieła !

 

Przepis na masę solną – czyli jak zrobić masę solną krok po kroku?

Pokochałam masę solną od pierwszego wejrzenia. I był to zupełny przypadek, gdy pierwszy raz się z nią zetknęłam. Przy okazji kiermaszu szkolnego inna mama przyniosła zrobione przez siebie drobiazgi.

Oczarowała mnie zabawa detalami i to, że jest to stosunkowo proste wykonanie, Nie potrzeba również do uzyskania końcowego efektu specjalistycznych, ceramicznych pieców, które są niezbędne do wypalania gliny.

Tak więc szybko rozpoczęłam własną przygodę z masą solną, ale dochodzenie do dobrej praktyki i sprawdzonych metod nie było już takie szybkie :). Jak to zwykle w życiu bywa – diabeł tkwi w szczegółach.

Z czego zrobić masę solną ? Ciasto z masy solnej wykonamy z 3 podstawowych składników: mąki, soli i wody. Jak zrobić masę solną, aby była elastyczna, nie za mokra, nie za sucha, czyli krótko mówiąc – idealna masa solna.

 

Z czego robi się masę solną – czyli lista składników:

• porcja mąki (może być szklanka).
• taka sama porcja soli (może być szklanka)
• woda (ciepła, celowo nie piszę ile – przeczytaj dalsze informacje, a zobaczysz dlaczego)
• piekarnik

Skład wydaje się banalny, ale każdy składnik dość istotnie od siebie zależy. Ja tego nie wiedziałam i poświęciłam bardzo długi czas na to, aby te zależności poznać. Wiele osób zniechęca się dość szybko ponieważ:

• masa solna się klei do wałka,
• albo klei się do blatu,
• masa solna się rwie,
• lub się kruszy,
• masa się nie klei….

… nic tylko rzucić wałkiem, a całością wcelować do kosza ! Z dumą muszę powiedzieć…. znam to !

Ale od początku …

Dlaczego nie podałam wielkości porcji? Wielkość poszczególnych składników zależy od tego jak dużo masy finalnie chcemy uzyskać. W zależności od tego docelowo zmniejszamy albo zwiększamy wielkość składników, ale nie zmieniamy proporcji. Czyli jeżeli chcemy zrobić dużo masy np. około 1 kg – porcją będą 2 duże szklanki, czyli: 2 duże szklanki mąki, 2 duże szklanki soli. Jeżeli chcemy zrobić mało masy użyjemy 1/2 szklanki mąki i 1/2 szklanki soli.

Dlaczego nie podałam dokładnej proporcji wody? Ponieważ ilość wody zależy od rodzaju i jakości mąki i soli.  Przygotuj sobie 1 szklankę wody, ale nie używaj od razu całości.

 

Jak się robi masę solną ?

1. Mąka – jakiej mąki użyć? To jest kluczowe ! Jak wiadomo każda mąka ma swój TYP, czyli inaczej mówiąc swoją jakość, którą określa się odpowiednim numerem. Na opakowaniu mąki można zaleźć ten typ TYP 450, TYP 500, TYP 1000. Im mąka ma mniejszy numer tym będzie mąką jaśniejszą i delikatniejszą. Im ma symbol większy tym będzie ciemniejsza, a jej struktura grubsza. To przekłada się w naszych pracach na chłonność wody, elastyczność, jakość wypiekania. Nawet w samych mąkach tortowych możemy odnaleźć różne typy mąki… Wiele prób i testów utwierdziło mnie w przekonaniu, że najlepszą mąką do stworzenia masy solnej jest mąką tortowa z imieniem w nazwie,  o typie 405 (wszyscy zapewne wiedzą o jaką mąkę chodzi …:) ). Jeżeli będziesz wybierać inną mąkę postaraj się nie przekraczać typu 450.
   
2. Sól – wybór soli na rynku jest równie duży jak mąki. Sól wybierz jak najdrobniejszą, czyli taką do solniczek. Im większe będzie ziarno soli, tym bardziej będzie sól widoczna w wypieczonej już masie, a ciasto nie będzie gładkie tak jak byśmy chcieli.
   
3. Woda – ciepła. Z kranu lub przegotowana – nie ma to znaczenia.

 

Wykonanie ciasta solnego – czyli masa solna

1. Do sporego naczynia wsyp ustaloną wcześniej porcję soli. 
2. Do soli dosyp taką samą porcję mąki jaka została użyta porcja soli, czyli 1:1. Wymieszaj.
3. Dolej przygotowaną porcję ciepłej wody. Zacznij wyrabiać ciasto. Najlepiej ręką, dzięki temu można wyczuć jaką konsystencję ma ciasto. Już widzisz czy wody jest za mało. Jeżeli mieszane składniki są suche i przyjmują strukturę kruszonki – wody trzeba dolać, po troszeczku. Dolewamy, wyrabiamy. Dolewamy, wyrabiamy. Dodawać należy naprawdę mało. W momencie, gdy ciasto przestaje się nam przyklejać do dłoni wykładamy całą porcję na stół.
4. To co jest bardzo ważne w przygotowaniu dobrej jakości masy solnej – to długość wyrabiania ciasta. Po wyłożeniu ciasta na stół wyrabiamy około 10 minut. Zagniatamy, miętosimy, zagniatamy. Składniki muszą się dobrze ze sobą połączyć. Masa solna powinna być: sprężysta, nie powinna się przyklejać do ręki, nie powinna przyklejać się do blatu. Powinna mieć konsystencję twardego ciasta na pierogi. Jeżeli klei się podczas wyrabiania do ręki lub do blatu dosyp odrobinę mąki na blat i dalej wyrabiaj. Jeżeli masa się kruszy, a po zgięciu łamie i nie sprawia wrażenia elastycznej – jest za mało wody. Wówczas nie dolewaj jej dużo. Zobaczysz jak niewielka ilość wody potrafi zmienić strukturę ciasta. Podstawa jest taka – ciasto nie może przyklejać się do wałka lub do blatu. Jeżeli tak się dzieje nie zaczynaj pracy, bo po 10 minutach rzucisz wałkiem… :).

 

Co potrzebujemy do pracy?

• wałek – to narzędzie podstawowe.
• kubek z odrobiną wody i pędzelek.
• nożyki – przygotuj sobie kilka rodzajów – duże, małe, grube, cienkie. Do różnych cięć przyda się inny.
• wykałaczki, patyczki, łyżeczki, przyrządy do modelowania z różnymi końcówkami.
• wykrawaczki o różnych kształtach – serca, zwierzątka, kwiatki. Tu wybór jest obecnie taki, że znajdziesz na pewno dla siebie coś interesującego.
• różne elementy do odciskania kształtów w masie – guziki, broszki, materiały, koronki, itd.
• rurkę/słomkę do picia, aby wyciąć równe kółeczka do przeplatania sznurka.
• papier do pieczenia – ułożysz na nim lepioną figurkę. Papier układasz na blachę. Alternatywnie folię aluminiową.
• jeżeli Twoja figurka ma wisieć przygotuj spinacz lub kawałek drucika.
• Jeżeli chcesz zadbać o dłonie lub masz na nich drobne ranki – załóż rękawiczki lateksowe lub nitrylowe – kontakt z solą nie będzie przyjemny.

Gdy masz już gotową masę możesz zacząć prace. Postaw sobie z boku worek z mąką, może się przydać do delikatnego podsypania.

 

Praca z masą solną

Klasyczna technika pracy z masą solną to technika warstwowa. Nakładamy jedną warstwę na drugą, formując w ten sposób końcową pracę.

Pierwsza warstwa, od której zaczynasz – czyli ta na samym dole – nie może być zbyt cienka. To warstwa nośna całej konstrukcji, często stykająca się np. ze ścianą,Warto zadbać o to, aby się nie ukruszyła przy lekkim stuknięciu. Cieńsze warstwy ułóż w kolejnych warstwach, którymi wykańczasz swoją pracę. Pamiętać należy również, że bardzo cienka warstwa może z czasem się odkształcać.

Kolejne warstwy lub inne elementy scalasz ze sobą smarując obie powierzchnie styku mokrym pędzlem, przed ich złączeniem.

W tej technice uzyskamy najczęściej figurkę wiszącą lub inną ozdobę typu płaskorzeźba.

Nie ma potrzeby używania drucików czy kleju, jak przy masach samoutwardzalnych.

Gdy uznasz, że dzieło jest skończone czas na jej suszenie.

 

Co musisz jeszcze wiedzieć

• często myj ręce. Podczas pracy, na wewnętrznej części dłoni tworzy się cienka skorupka solna, która może po czasie odkruszać się od dłoni i przyklejać się do wyrabianego przez nas kawałka masy solnej. Będziemy mieli w gładkiej masie błąkającego się suchego, niechcianego gościa.
  
• nie zapomnij dobrze zwilżać dwóch warstw ciasta z masy solnej podczas łączenia elementów. Nie lej jednak zbyt dużo wody, aby nie ściekała po pracy. Woda podcieknie pod figurkę i brzegi spodniej warstwy zaczną się rozwadniać.
• jeżeli masz poranione ręce (wiadomo – gotowanie, ogród i inne przypadki i wypadki) odłóż pracę z masą solną. Sól dostanie się do rany, a to nie będzie przyjemne. Możesz założyć rękawiczki lateksowe lub nitrylowe i całość pracy wykonać w rękawiczkach.  Może to być mniej lub bardziej wygodne przy pracy ze szczegółami. Nie czuje się też wówczas konsystencji ciasta solnego tak dobrze jak gołą dłonią.
• jeżeli na wałku pojawi się nalot lub przyklejony glut – oczyść wałek nożem i umyj. Przed rozpoczęciem dalszej pracy możesz lekko nasmarować go olejem.
• praca z masą solną powinna być dość szybka i sprawna. Im dłużej leży odkryta, tym więcej wody oddaje i na wierzchu masy powstaje lekko twarda skorupka. Jeżeli zostawimy kulę masy solnej przez dłuższy czas leżącą bez przykrycia niewątpliwie stwardnieje delikatnie na powierzchni. Bardzo ciężko będzie wówczas wyrobić ciasto na nowo, aby tej skorupki się pozbyć. Raczej pozostanie ona już w masie i rozłoży się równomiernie po całym kawałku masy, ale w przypadku wałkowania ciasta i pracy nad jakimś elementem będzie można odnaleźć pojedyncze kawałki tej skorupki.

Pamiętaj …

• masę solną, której nie używasz trzymaj pod wilgotną ściereczką, aby nie wysychała. Możesz też włożyć ją do woreczka foliowego i zawinąć.
• również klejąc już poszczególne elementy, układaj je tak, aby raczej już nie zmieniać ich miejsca czy ułożenia. Jeżeli będą już chwile leżeć na lepionej figurce, podeschną na powierzchni i gdy będziesz się starać zmienić ich położenie w niektórych miejscach ciasto zacznie się kruszyć i element stanie się nieestetyczny. Kluczowe jest to, aby pracować na masie solnej w jej optymalnej konsystencji. Wówczas możemy precyzyjnie określić szczegóły.
• jeżeli chcesz zrobić wzór na masie, rób go w momencie kiedy masa jest świeżo rozwałkowana, elastyczna i wilgotna.
• jeżeli swoją pracę będziesz wykonywać długo, w czasie gdy nic na niej nie kleisz przykryj ją wilgotną ściereczką, aby nie wysychała. Nie może to być jednak ściereczka bardzo mokra, aby nie przykleiła się do naszej świeżo wyklejonej figurki.
• istotną kwestią będzie również wypiekanie masy solnej.
• jak przechowywać masę solną? Ja nie jestem zwolenniczką przechowywania masy solnej. Przechowasz ją oczywiście w szczelnie zamkniętym woreczku foliowym. Im dłużej ją przechowasz tym bardziej zmieni się jej struktura. Stanie się bardziej lejąca i będzie wymagała dodawania dużej ilości mąki, aby doprowadzić ją do konsystencji nieklejącej się do wszystkiego. Mimo dodawania dużej ilości mąki ona i tak będzie masą bardzo miękką i nie uzyska się już odpowiednich efektów. Aby masa zachowała swoje właściwości możesz ją potrzymać w woreczku tylko kilka godzin. Polecam wykonanie każdorazowo świeżej masy solnej.
  

Przepis na masę solną dla dzieci

Masa solna dla dzieci to świetna zabawa. To co umożliwia masa solna moje dzieci kreatywnie wykorzystują za każdym razem. Oczywiście im więcej foremek, wykrojników i innych ciekawych kształtów tym zabawa dzieci jest dłuższa … zapewne wiecie o co mi chodzi 😉 …

Masa solna to również świetny pomysł na wspólną zabawę dzieci podczas wizyty ich większej ilości ( !!! ) w naszym domu … Jest to sposób na ujarzmienie brygady w jednym miejscu na dłuższą chwilę, choć w efekcie tej zabawy finalnie mamy sporo do sprzątania… wiadomo ! Życie.

Przepis na masę solną dla dzieci jest identyczny jak ten powyżej. Nie zawiera kleju do tapet, vicolu ani innych szkodliwych substancji. Tak więc nawet jeżeli dziecko poliże masę (a wiadomo, że to standard) lub upaćkane w masie ręce – to pozostaje bezpieczne.

Ciekawym jednak rozwiązaniem dla dzieci może być kolorowa masa solna, która bez wątpienia dla dzieci jest bardziej interesująca i można tym samym pominąć etap malowania, choć lizania już bym nie polecała…

 

Co można zrobić z masy solnej

• figurki z masy solnej
• aniołki z masy solnej
• ozdoby na choinkę
• ozdoby wielkanocne
• zwierzątka
• symbole np. serca, kwiatki
• i wszystko co uda nam się jeszcze wymyślić ….
• a jak się nie uda wymyślić, to na pewno pomoże w tym Pinterest.

 

Jeżeli ten artykuł był dla Ciebie pomocny i przybliżył się do większej równowagi psychicznej po wcześniejszych porażkach, pozostaw pod nim komentarz ze swoją opinią. Ciekawa jestem waszych efektów 🙂 .

Pozdrawiam Cię ciepło 🙂

 

Możesz również zerknąć w inne krótkie tutoriale:

Jak wypiekać masę solną.

Malowanie masy solnej.